Đọc hiểu truyện: Câu Chuyện Về Những Hạt Muối

Phần I. Đọc – hiểu (6.0 điểm)
Đọc ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu:

“Một chàng trai trẻ đến xin học một ông giáo già với tâm trạng bi quan và chỉ thích phàn nàn. Đối với anh, cuộc sống là một chuỗi ngày buồn chán, không có gì thú vị.

Một lần, khi chàng trai than phiền về việc mình học mãi mà không tiến bộ, người thầy im lặng lắng nghe rồi đưa cho anh một thìa muối thật đầy và một cốc nước nhỏ.

– Con cho thìa muối này vào cốc nước và uống thử đi.

Lập tức, chàng trai làm theo.

– Cốc nước mặn chát. Chàng trai trả lời.

Người thầy lại dẫn anh ra một hồ nước gần đó và đổ một thìa muối đầy xuống nước:

– Bây giờ con hãy nếm thử nước trong hồ đi.

– Nước trong hồ vẫn vậy thôi, thưa thầy. Nó chẳng hề mặn lên chút nào – Chàng trai nói khi múc một ít nước dưới hồ và nếm thử.

Người thầy chậm rãi nói:

– Con của ta, ai cũng có lúc gặp khó khăn trong cuộc sống. Và những khó khăn đó giống như thìa muối này đây, nhưng mỗi người hòa tan nó theo một cách khác nhau. Những người có tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước thì nỗi buồn không làm họ mất đi niềm vui và sự yêu đời. Nhưng với những người tâm hồn chỉ nhỏ như một cốc nước, họ sẽ tự biến cuộc sống của mình trở thành đắng chát và chẳng bao giờ học được điều gì có ích.”

(Theo “Câu chuyện về những hạt muối”- vietnamnet.vn, 17/06/2015)

Đọc hiểu truyện: Câu Chuyện Về Những Hạt Muối

Câu 1 (0,5 điểm): Xác định ngôi kể của đoạn trích?
Gợi ý: Chú ý vào cách người kể chuyện truyền tải câu chuyện, ai là nhân vật chính được kể về.

Click vào đây để xem đáp án
Ngôi kể thứ ba.

Câu 2 (0,5 điểm): Xét về mục đích nói, câu văn sau thuộc kiểu câu gì?
“Con cho thìa muối này vào cốc nước và uống thử đi.”
Gợi ý: Xem xét mục đích của câu văn là yêu cầu hay hỏi đáp.

Click vào đây để xem đáp án
Câu cầu khiến.

Câu 3 (1,0 điểm): Nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: “Những người có tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước thì nỗi buồn không làm họ mất đi niềm vui và sự yêu đời.”
Gợi ý: Tập trung vào cách so sánh giúp nhấn mạnh ý nghĩa của câu văn.

Click vào đây để xem đáp án
  • Biện pháp tu từ: so sánh (“Những người có tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước”).
  • Hiệu quả:
    • Tạo ra hình ảnh sinh động, dễ hình dung, tăng sức thuyết phục.
    • Khẳng định vai trò của sự lạc quan, mở rộng tấm lòng trong cuộc sống.
    • Lời nhắc nhở về việc sống tích cực, không để khó khăn chi phối cảm xúc.

Câu 4 (1,0 điểm): Em rút ra được bài học gì ý nghĩa từ văn bản trên?
Gợi ý: Liên hệ câu chuyện với thái độ sống của bản thân.

Click vào đây để xem đáp án
  • Cuộc sống luôn đầy rẫy khó khăn, nhưng thái độ sống tích cực sẽ giúp vượt qua chúng.
  • Sống lạc quan, yêu đời, mở rộng tấm lòng để vơi nỗi buồn và nhân lên niềm vui.
  • Tránh bi quan, chán nản, hãy tin vào sức mạnh và khả năng bản thân.

Câu 5 (1,0 điểm): Em có đồng ý với ý kiến của người thầy trong đoạn trích không? Vì sao?
Gợi ý: Đưa ra quan điểm cá nhân và lập luận để chứng minh.

Click vào đây để xem đáp án
Em đồng ý với ý kiến của người thầy vì:

  • Những người có tâm hồn rộng mở dễ dàng đối diện và vượt qua khó khăn.
  • Họ tìm thấy niềm vui và ý nghĩa ngay cả trong nghịch cảnh.
  • Ngược lại, những người có tâm hồn hẹp dễ bị cảm xúc tiêu cực chi phối, khó tìm thấy hạnh phúc.

5 Câu hỏi tự học ở nhà

Câu hỏi 1: Theo em, hình ảnh “thìa muối” trong câu chuyện tượng trưng cho điều gì?

Câu hỏi 2: Trong đoạn trích, “hồ nước” và “cốc nước” được sử dụng để so sánh điều gì? Ý nghĩa của sự so sánh này là gì?

Câu hỏi 3: Hãy phân tích cách ứng xử của người thầy trong việc giáo dục chàng trai trẻ.

Câu hỏi 4: Từ câu chuyện, hãy viết một đoạn văn ngắn (5-7 câu) nêu suy nghĩ của em về tầm quan trọng của tâm hồn rộng mở trong cuộc sống.

Câu hỏi 5: Nếu em là chàng trai trong câu chuyện, em sẽ làm gì để thay đổi tâm trạng bi quan của mình?

Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.

Đây là phần Đọc hiểu Đọc hiểu Câu Chuyện Về Những Hạt Muối được trích từ ngân hàng đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ Văn năm học 2025 – 2026.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *