Phần I: Đọc hiểu ( 4 điểm)
Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
Ngôi nhà của mẹ (Hữu Thỉnh)
Chiếc vé tàu cũng hồi hộp như con
Khi con về với mẹ
Con lại ngồi vào chiếc chõng tre xưa
Nơi mẹ vẫn ngồi khâu cha thường chẻ lạt
Bao xa cách lấp bằng trong chốc lá
Trăm cánh rừng về dưới giọt ranh thưa
Xin mẹ lại cho con bắt đầu đi gánh nước
Gánh bao nhiêu trong mát để dành
Xin mẹ lại cho con nấu bữa cơm mà không cần giấu khói
Để con được cảm ơn ngọn lửa nhà ta
Ngọn lửa biết thay con tìm lời an ủi mẹ
Vẫn chiếc dây phơi buộc ở đuôi kèo
Vẫn ở đó giờ cao hơn với mẹ
Con phơi áo nghe hai đầu dây kể
Thương quá những khi mưa con trai mẹ vắng nhà
Chiến tranh đi qua mẹ con mình
Hàng gạch lún giữa sân cơn mưa còn đọng nước
Hôm nay con trở về nhà
Chiếc vó nhện trên tường cũ vô cùng thân thuộc
Với một người từng chịu nỗi cách xa
Họ chỉ cần đi ngược con đường đã làm nên xa cách
Là có thể về với mẹ được ngay
Nhưng với một người lính như con
Muốn gặp mẹ phải vượt lên phía trước
Phải lách qua từng bước hiểm nghèo
Ở trên đó bất ngờ con gặp mẹ
Như con đang gặp mẹ bây giờ
Bước chân con chưa kín mảnh sân nhà
Phía biên giới lại những ngày súng nổ
Ngôi nhà mẹ là chiếc ga bé nhỏ
Chúng con đến và đi trong suốt cuộc đời mình.
(https://www.thivien.net/Hữu Thỉnh/ Ngôi nhà của mẹ)
Câu 1 (0,5 điểm): Văn bản được viết theo thể thơ nào?
Gợi ý: Quan sát cấu trúc và nhịp điệu các câu thơ để xác định thể thơ.
Câu 2 (0,5 điểm): Chỉ ra những hình ảnh gần gũi, thân thuộc nơi “ngôi nhà của mẹ” mà người con đã bồi hồi bắt gặp trong những ngày trở lại.
Gợi ý: Tìm các chi tiết miêu tả không gian và kỷ niệm gắn bó với ngôi nhà.
Câu 3 (1 điểm): Vì sao tác giả lại viết:
“Nhưng với một người lính như con
Muốn gặp mẹ phải vượt lên phía trước?”
Gợi ý: Liên hệ đến hoàn cảnh chiến đấu của người lính và ý nghĩa sâu xa của câu thơ.
Câu 4 (1 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu:
“Chiếc vé tàu cũng hồi hộp như con Khi con về với mẹ.”
Gợi ý: Tìm biện pháp tu từ được sử dụng và phân tích ý nghĩa của nó trong câu thơ.
Câu 5 (1 điểm): Thông điệp nào được gửi tới bạn đọc qua văn bản trên?
Gợi ý: Rút ra ý nghĩa của bài thơ từ tình cảm của nhân vật con đối với mẹ và ngôi nhà.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Em hãy phân tích ý nghĩa hình ảnh “chiếc vé tàu cũng hồi hộp như con” trong bài thơ. Hình ảnh này thể hiện cảm xúc gì của nhân vật “con”?
Câu hỏi 2: Từ câu thơ “Muốn gặp mẹ phải vượt lên phía trước”, em hãy liên hệ với ý chí và tinh thần của người lính trong chiến tranh.
Câu hỏi 3: Hãy nêu ý nghĩa của hình ảnh “ngọn lửa nhà ta” trong bài thơ. Theo em, tại sao ngọn lửa lại được nhân vật “con” cảm ơn?
Câu hỏi 4: Qua bài thơ, em cảm nhận như thế nào về vai trò của mẹ trong cuộc đời mỗi con người?
Câu hỏi 5: Hãy viết một đoạn văn ngắn (5-7 câu) thể hiện cảm nghĩ của em về hình ảnh “ngôi nhà của mẹ” và giá trị tinh thần mà nó mang lại.
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!
