Đọc hiểu thơ: Một Đời Áo Nâu của Nguyễn Văn Song

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau: 

MỘT ĐỜI ÁO NÂU 

Một đời mẹ mặc áo nâu 

Bao nhiêu tấm cũng một màu đất đai 

Rách lành kể những hôm mai 

Áo như đời mẹ sờn phai mỗi ngày 

 

Áo nâu bạc, áo nâu gầy 

Áo như thửa ruộng chở đầy nắng mưa 

Lắng nghe sợi vải ngày xưa 

Thấy trong mặn chát đã thừa mồ hôi 

 

Bao nhiêu nước mắt mẹ rơi 

Áo nâu gói cả những lời xót xa 

Mẹ như sông phía quê nhà 

Dốc lòng đôi vạt phù sa lặng thầm 

 

Mẹ đi về phía trăm năm 

Con ngồi xếp những nâu trầm mà thương 

Thôi đành nhờ cả khói sương 

Áo nâu ơi, hãy theo đường mẹ đi… 

                                                                               (Nguyễn Văn Song, “Một đời áo nâu” 

                                                                                    Báo Văn nghệ Hải Dương 18/10/2022

 Một Đời Áo Nâu của Nguyễn Văn Song

Câu 1 (0,5 điểm):  Xác định thể thơ của văn bản trên.

Gợi ý:

  • Đọc kỹ số tiếng trong mỗi dòng và cách gieo vần để nhận diện thể thơ.
Click vào đây để xem đáp án
Thể thơ của văn bản: Thơ lục bát

Câu 2 (1,0 điểm): Ghi lại những tính từ miêu tả hình ảnh áo nâu mà tác giả sử dụng trong hai khổ đầu bài thơ. Qua những từ ngữ đó, em hình dung như thế nào về cuộc đời của người mẹ?

Gợi ý:

  • Tìm các tính từ được sử dụng trong hai khổ đầu miêu tả áo nâu.
  • Liên hệ hình ảnh chiếc áo nâu với cuộc đời người mẹ.
Click vào đây để xem đáp án
  • Những tính từ miêu tả hình ảnh áo nâu:
    • Rách lành
    • Sờn phai
    • Bạc, gầy
    • Mặn chát
  • Hình dung về cuộc đời người mẹ:
    • Một cuộc đời nghèo khó, thiếu thốn.
    • Lam lũ, vất vả, nhọc nhằn từng ngày.
    • Chịu đựng nhiều gian truân, hy sinh vì gia đình.

Câu 3 (0,5 điểm): Em hiểu thế nào về hình ảnh “những nâu trầm” trong khổ cuối bài thơ?

Gợi ý:

  • Tìm hiểu ý nghĩa tượng trưng của cụm từ “những nâu trầm” trong bối cảnh bài thơ.
Click vào đây để xem đáp án
  • Hình ảnh “những nâu trầm” có thể hiểu là:
    • Những tấm áo nâu mẹ đã từng mặc, tượng trưng cho cuộc đời lam lũ của mẹ.
    • Những nén nhang trầm được dâng lên mẹ khi mẹ đã đi xa.

Câu 4 (1,0 điểm): Việc lặp lại nhiều lần hình ảnh áo nâu trong bài thơ mang lại hiệu quả nghệ thuật gì?

Gợi ý:

  • Phân tích vai trò của hình ảnh áo nâu đối với nội dung và cảm xúc bài thơ.
Click vào đây để xem đáp án
  • Hiệu quả nghệ thuật:
    • Nhấn mạnh hình ảnh chiếc áo nâu gắn bó với mẹ suốt cả cuộc đời.
    • Tô đậm vẻ đẹp phẩm chất của người mẹ: giản dị, mộc mạc, tần tảo, giàu đức hy sinh.
    • Tăng sức gợi hình, gợi cảm, và tạo nhịp điệu cho bài thơ.
    • Thể hiện niềm xót thương, lòng biết ơn, và kính trọng mẹ của người con.

Câu 5 (1,0 điểm): Mẹ luôn vất vả chăm lo cho con để mong muốn con có tương lai tốt đẹp. Với vai trò là một người con, em thấy mình cần làm gì để xứng đáng với niềm mong đợi đó?

Gợi ý:

  • Liên hệ bản thân để nêu các hành động cụ thể nhằm đáp lại công ơn của mẹ.
Click vào đây để xem đáp án
  • Việc cần làm:
    • Nhận thức rõ tình yêu thương và sự hy sinh của mẹ.
    • Học tập chăm chỉ, nỗ lực phấn đấu để mẹ tự hào.
    • Thường xuyên quan tâm, chăm sóc sức khỏe và tinh thần của mẹ.
    • Biết sẻ chia công việc gia đình để giảm bớt gánh nặng cho mẹ.
    • Dành thời gian bên mẹ, thể hiện tình cảm bằng những hành động thiết thực.

5 Câu hỏi tự học ở nhà

Câu hỏi 1: Hình ảnh chiếc áo nâu được lặp lại nhiều lần trong bài thơ gợi lên điều gì về cuộc đời và phẩm chất của người mẹ?

Câu hỏi 2: Em hãy phân tích ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh “áo nâu gói cả những lời xót xa” trong bài thơ.

Câu hỏi 3: Qua bài thơ, em cảm nhận được những tình cảm nào của người con dành cho mẹ?

Câu hỏi 4: Hãy nêu suy nghĩ của em về thông điệp “sự hy sinh thầm lặng của mẹ luôn là điểm tựa tinh thần cho con cái” được gửi gắm qua bài thơ.

Câu hỏi 5: Em hãy viết một đoạn văn (5-7 câu) bày tỏ cảm xúc của mình sau khi đọc bài thơ “Một đời áo nâu”.

Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.

Đây là phần Đọc hiểu thơ Một Đời Áo Nâu của Nguyễn Văn Song được trích từ ngân hàng đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ Văn năm học 2025 – 2026.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *