PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
|
MẸ
(1)Con nhớ ngày xưa mẹ hát:
…“Hoa sen lặng lẽ dưới đầm
Hương hoa dịu dàng bát ngát
Thơm tho không gian, thời gian”…
(2)Mẹ nghèo như đoá hoa sen
Tháng năm âm thầm lặng lẽ,
Giọt máu hoà theo dòng lệ
Hương đời mẹ ướp cho con.
(3)Khi con thành đoá hoa thơm
Đời mẹ lắt lay chiếc bóng,
Con đi… chân trời gió lộng
Mẹ về… nắng quái chiều hôm.
(4)Sen đã tàn sau mùa hạ
Mẹ cũng lìa xa cõi đời,
Sen tàn rồi sen lại nở
Mẹ thành ngôi sao trên trời.
(Viễn Phương, nguồn thivien.net)
|
|
Câu 1. (0,5 điểm): Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Chủ thể trữ tình của bài thơ là ai?
Gợi ý: Xem xét số chữ và cấu trúc câu trong bài thơ để xác định thể thơ.
Click vào đây để xem đáp án
- Bài thơ trên được viết theo thể thơ: Sáu chữ.
- Chủ thể trữ tình của bài thơ: Người con (tác giả).
Câu 2. (0,5 điểm): Xác định lời dẫn trực tiếp trong khổ thơ (1).
Gợi ý: Tìm các câu được đặt trong dấu ngoặc kép trong khổ thơ đầu.
Click vào đây để xem đáp án
- Lời dẫn trực tiếp trong khổ thơ (1):
Hoa sen lặng lẽ dưới đầm
Hương hoa dịu dàng bát ngát
Thơm tho không gian, thời gian.
Câu 3. (1,0 điểm): Em hiểu như thế nào về hai dòng thơ: “Khi con thành đoá hoa thơm/Đời mẹ lắt lay chiếc bóng”, qua đó thấy được tình cảm gì của người con dành cho mẹ?
Gợi ý: Xem xét hình ảnh “đóa hoa thơm” và “chiếc bóng lắt lay” để hiểu ý nghĩa biểu đạt.
Click vào đây để xem đáp án
- Hai dòng thơ sử dụng hình ảnh ẩn dụ:
- “Đóa hoa thơm” chỉ sự trưởng thành, thành công của con.
- “Chiếc bóng lắt lay” biểu thị sự già yếu, hi sinh thầm lặng của mẹ.
- Ý nghĩa: Khi con khôn lớn và đạt được thành tựu trong cuộc sống, mẹ phải trải qua bao vất vả, nhọc nhằn, hi sinh thầm lặng để nuôi dưỡng con.
- Tình cảm của người con: Thấu hiểu, biết ơn và cảm thương sâu sắc đối với những hi sinh của mẹ.
Câu 4. (1,0 điểm): Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ được sử dụng trong khổ thơ (4).
Gợi ý: Tìm các từ được lặp lại nhiều lần trong khổ thơ và phân tích ý nghĩa của chúng.
Click vào đây để xem đáp án
- Biện pháp tu từ điệp ngữ: Từ “sen” và “mẹ” (được lặp lại 2 lần).
- Tác dụng:
- Nhấn mạnh sự gắn bó giữa mẹ và hình ảnh hoa sen – biểu tượng của sự thanh cao, tinh khiết và hi sinh thầm lặng.
- Thể hiện quy luật tuần hoàn của tự nhiên: sen tàn rồi lại nở, nhưng mẹ chỉ sống một lần và ra đi mãi mãi.
- Khẳng định sự bất tử của mẹ trong lòng người con, như một ngôi sao luôn chiếu sáng trên bầu trời.
Câu 5 (1,0 điểm): Bài thơ để lại trong em thông điệp sâu sắc nào? Vì sao?
Gợi ý: Rút ra bài học hoặc thông điệp từ nội dung và cảm xúc của bài thơ.
Click vào đây để xem đáp án
- Thông điệp: Hãy biết trân trọng và yêu thương cha mẹ khi còn có thể, bởi thời gian và cuộc đời là hữu hạn.
- Lí do:
- Bài thơ khắc họa rõ nét hình ảnh người mẹ hi sinh thầm lặng, hết lòng vì con cái.
- Thời gian trôi qua không thể níu giữ, mẹ ra đi nhưng tình yêu và sự hi sinh của mẹ mãi là ánh sáng dẫn đường cho con.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Em hiểu như thế nào về hình ảnh “Giọt máu hòa theo dòng lệ” trong khổ thơ (2)?
Câu hỏi 2: Phân tích ý nghĩa hình ảnh đối lập giữa “sen tàn” và “sen lại nở” trong khổ thơ (4).
Câu hỏi 3: Vì sao tác giả lại ví mẹ như “đoá hoa sen”? Hình ảnh này gợi lên điều gì về mẹ?
Câu hỏi 4: Theo em, hình ảnh “mẹ thành ngôi sao trên trời” trong khổ thơ cuối mang ý nghĩa gì?
Câu hỏi 5: Hãy viết một đoạn văn (5-7 câu) nêu cảm nhận của em về tình yêu thương và sự hi sinh
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.
