PHẦN I. ĐỌC – HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau:
CHỈ CÓ THỂ LÀ MẸ
Nắng dần tắt trên con đường nhỏ
Dáng mẹ gầy giẹo giọ liêu xiêu
Mẹ về để nấu cơm chiều
Chăm chồng đúng bữa thương yêu ấm lòng
Cả đời mẹ long đong vất vả
Cho chồng con quên cả thân mình
Một đời mẹ đã hy sinh
Tuổi xuân phai nhạt nghĩa tình đượm sâu
Mưa và nắng nhuộm màu tóc trắng
Bụi gian nan đọng lắng nếp nhăn
Rụng rồi thương lắm hàm răng
Lưng còng chân yếu ánh trăng cuối trời
Tình của mẹ sáng ngời dương thế
Lo cho con tấm bé đến già
Nghĩa tình son sắt cùng cha
Giản đơn dung dị mẹ là mẹ thôi
Con đi khắp chân trời góc bể
Ân tình nào sánh xuể mẹ yêu
Nghĩa dày độ lượng bao nhiêu
Có trong người mẹ sớm chiều bao dung.
(Đặng Minh Mai, Chỉ có thể là mẹ, thivien.net)
Câu 1 (1,0 điểm): Hãy chỉ ra một số đặc điểm của thể thơ song thất lục bát được thể hiện trong bốn dòng thơ đầu của văn bản. Điền các thông tin thích hợp vào bảng dưới đây.
Gợi ý:
- Xác định số tiếng trong từng dòng thơ.
- Xác định thanh điệu của các tiếng trong câu thơ song thất lục bát.
- Chỉ ra cách gieo vần (vần lưng, vần chân).
- Tìm nhịp thơ trong từng dòng.
Câu 2 (1,0 điểm): Ghi lại những từ ngữ khắc họa hình ảnh người mẹ trong sáu dòng thơ đầu của bài thơ. Qua đó, em cảm nhận gì về hình ảnh người mẹ?
Gợi ý:
- Liệt kê các từ ngữ miêu tả ngoại hình, công việc và đức hy sinh của người mẹ.
- Nêu cảm nhận về hình ảnh người mẹ qua những từ ngữ trên.
Câu 3 (1,0 điểm): Nêu hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ được thể hiện trong những dòng thơ sau:
Mưa và nắng nhuộm màu tóc trắng
Bụi gian nan đọng lắng nếp nhăn
Gợi ý:
- Xác định biện pháp tu từ được sử dụng (nhân hóa, ẩn dụ).
- Giải thích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp đó.
Câu 4 (1,0 điểm): Trong bài thơ trên, tấm lòng yêu thương, biết ơn dành cho mẹ của tác giả đã được gửi gắm trong những dòng thơ chứa chan cảm xúc. Là những người con, các em sẽ hiện thực hóa sự quan tâm, yêu thương ấy bằng những cách nào?
Gợi ý:
- Liệt kê các hành động, việc làm cụ thể thể hiện sự quan tâm, yêu thương cha mẹ.
- Đưa ra những cách thực hiện phù hợp với khả năng của bản thân.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Em hãy phân tích ý nghĩa của hình ảnh “mưa và nắng nhuộm màu tóc trắng” trong bài thơ?
Câu hỏi 2: Theo em, vì sao tác giả lại nói: “Giản đơn dung dị mẹ là mẹ thôi”?
Câu hỏi 3: Trong bài thơ, hình ảnh người mẹ được khắc họa thông qua những chi tiết nào về ngoại hình và tính cách? Em có cảm nhận gì về sự tảo tần của người mẹ?
Câu hỏi 4: Bài thơ gợi lên cho em suy nghĩ gì về đạo hiếu của con cái đối với cha mẹ?
Câu hỏi 5: Hãy sáng tác một đoạn văn ngắn (5-7 câu) bày tỏ cảm xúc của em sau khi đọc bài thơ “Chỉ có thể là mẹ”.
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!
