Đọc hiểu thơ: Quê Hương của Trúc Quỳnh

I.PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: 

  Quê hương

 (1)Quê hương giản dị chẳng đâu xa
 Bãi mía vườn rau với ruộng cà
      Khóm trúc bờ đê chiều nhạt nắng
Dập dờn sóng lúa chạy la đà
 (2) Quê hương mộc mạc chẳng kiêu sa
Mái lá đơn sơ dưới nắng tà
 Khói toả lam chiều thơm gạo mới
 Du dương tiếng gió hát ngân nga
(3) Quê hương sách sử đã in ra
 Một dải cong cong khảm ngọc ngà
 Núi đá chênh vênh bên biển lớn
 Rừng xanh suối mát trải muôn hoa
 (4) Quê hương êm ả những lời ca
 Điệu Bắc Nam ai thật mặn mà
  Xứ Huế Trường Tiền thôn Vỹ Dạ
  Ai nghe thấy tiếng cũng mơ ra
 (5) Quê hương nhuộm đỏ bởi phù sa
Chín nhánh rồng bay tạo vóc ngà
 Vựa lúa phì nhiêu xanh bát ngát
 Đàn cò trắng lượn phía trời xa
 (6) Quê hương mãi mãi ở trong ta
 Dẫu có tha phương biệt mái nhà
 Đất Tổ là gì ai cũng hiểu …
 Như là … chỉ một Mẹ và Cha!
                                                (Trúc Quỳnh)

Đọc hiểu thơ: Quê Hương của Trúc Quỳnh

Câu 1 (0,5 điểm): Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

Gợi ý: Xem xét cách ngắt nhịp và số chữ trong mỗi dòng thơ.

Click vào đây để xem đáp án
Bài thơ trên được viết theo thể thơ: Bảy chữ.

Câu 2 (0,5 điểm): Nêu chủ đề của bài thơ.

Gợi ý: Chú ý vào nội dung chính mà bài thơ muốn thể hiện về quê hương.

Click vào đây để xem đáp án
Chủ đề của bài thơ: Tình yêu quê hương, đất nước.
Bài thơ khắc họa vẻ đẹp quê hương thanh bình, mộc mạc và ngợi ca, bộc lộ niềm tự hào về quê hương đất nước.

Câu 3 (1,0 điểm): Trong khổ thơ đầu, quê hương hiện lên qua những hình ảnh nào? Những hình ảnh đó gợi cho em suy nghĩ gì?

Gợi ý: Tìm các chi tiết miêu tả quê hương và ý nghĩa ẩn sau chúng.

Click vào đây để xem đáp án
  • Hình ảnh quê hương: Bãi mía, vườn rau, ruộng cà, khóm trúc, bờ đê, sóng lúa.
  • Suy nghĩ:
    • Đó là những hình ảnh thân thuộc, gần gũi, giản dị, mộc mạc, và đơn sơ.
    • Thể hiện tình yêu quê hương, sự trân trọng và tự hào về vẻ đẹp bình dị nhưng đầy sức sống của quê hương.

Câu 4 (1,0 điểm): Chỉ ra và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ:
“Quê hương mãi mãi ở trong ta
Dẫu có tha phương biệt mái nhà
Đất Tổ là gì ai cũng hiểu …
Như là … chỉ một Mẹ và Cha!”

Gợi ý: Chú ý đến cách so sánh và các hình ảnh biểu trưng cho quê hương.

Click vào đây để xem đáp án
  • Biện pháp tu từ: So sánh (Quê hương – người mẹ, cha).
  • Tác dụng:
    • Nhấn mạnh tầm quan trọng của quê hương, giống như cha mẹ, là nơi nuôi dưỡng, che chở con người.
    • Thể hiện tình cảm yêu thương, gắn bó sâu sắc với quê hương đất nước.
    • Làm tăng sức gợi cảm và tạo ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc.

Câu 5 (1,0 điểm): Nêu những thông điệp mà em nhận được sau khi đọc xong văn bản trên.

Gợi ý: Hãy suy nghĩ về tình cảm, trách nhiệm đối với quê hương qua bài thơ.

Click vào đây để xem đáp án
  • Những thông điệp nhận được:
    • Yêu vẻ đẹp bình dị, mộc mạc, đơn sơ của quê hương.
    • Trân trọng, tự hào về quê hương đất nước.
    • Góp phần bảo vệ, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp hơn.

5 Câu hỏi tự học ở nhà

Câu hỏi 1: Bài thơ “Quê hương” được viết theo thể thơ bảy chữ. Em hãy nêu một số đặc điểm nổi bật của thể thơ này và cách nó giúp bài thơ diễn đạt cảm xúc?
Câu hỏi 2: Tác giả đã sử dụng những hình ảnh nào để khắc họa vẻ đẹp của quê hương trong khổ thơ đầu? Hãy phân tích ý nghĩa của một trong số các hình ảnh đó.
Câu hỏi 3: Ở khổ thơ cuối, biện pháp tu từ so sánh được sử dụng để nói về tình cảm đối với quê hương. Em hãy viết một đoạn thơ ngắn (3-4 câu) cũng sử dụng biện pháp tu từ này để thể hiện tình yêu quê hương.
Câu hỏi 4: Sau khi đọc bài thơ, em cảm nhận được điều gì về vẻ đẹp bình dị và giá trị thiêng liêng của quê hương? Hãy liên hệ với quê hương của mình.
Câu hỏi 5: Bài thơ nhấn mạnh vai trò của quê hương trong cuộc đời mỗi con người. Theo em, mỗi người cần làm gì để bảo vệ và xây dựng quê hương ngày càng phát triển?
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.
Đây là phần Đọc hiểu thơ Quê Hương của Trúc Quỳnh được trích từ ngân hàng đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ Văn năm học 2025 – 2026.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *