PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
Tiếng chim tu hú
Nắng hè đỏ hoa gạo
Nước sông Thương trôi nhanh
Trên đường quê rảo bước
Gió nam giỡn lá cành.Bỗng tiếng chim tu hú
Đưa từ vườn vải xa
Quả bắt đầu chín lự
Ngọt như nỗi nhớ nhà.Cha già thêm tóc bạc
Chống gậy bước lên đồi
Thương một mùa vải đỏ
Má hồng con đang tươi.Có chàng qua dạm ngõ
Bỗng khói lửa ngút trời
Con đi đêm súng nổ
Vải rụng bến sông trôi…Rồi tiếng chim tu hú
Vang suốt những mùa hè
Con đi dài thương nhớ
Mười năm chửa về quê.Tu hú ơi tu hú
Kêu hoài chi vườn xanh?
Ta còn đi đi nữa
Như dòng sông trôi nhanhNhắn với chim tu hú
Cha già vui đợi mong
Mười năm trong khói lửa
Má con dù nhạt hồng
Nhưng bao nhiêu em gái
Đẹp lên mùa vải chín ven sông!(Theo Thơ Bắc Giang thế kỉ XX, NXB Hội Nhà văn, 2002, tr. 53)
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản
Gợi ý: Thể thơ của văn bản là ngũ ngôn.
Câu 2. Chỉ ra những âm thanh của bức tranh ngày hè trong văn bản
Gợi ý: Những âm thanh đặc trưng mùa hè, được tác giả mô tả trực tiếp hoặc ẩn ý.
Câu 3. Nêu tác dụng phép tu từ so sánh trong khổ thơ sau:
Bỗng tiếng chim tu hú
Đưa từ vườn vải xa
Quả bắt đầu chín lự
Ngọt như nỗi nhớ nhà.
Gợi ý: Phép so sánh làm rõ nét vị ngọt của quả vải liên kết với cảm xúc nhớ quê hương.
Câu 4. Nêu ý nghĩa nhan đề của bài thơ
Gợi ý: Nhan đề liên kết đến âm thanh đặc trưng và cảm xúc cốt lõi của bài thơ.
Câu 5. Tưởng tượng người con “đi dài thương nhớ” sau mười năm đã trở về quê hương vào mùa tiếng chim tu hú kêu. Viết đoạn văn (8-10 dòng) ghi lại cảm xúc và tâm trạng.
Gợi ý: Miêu tả sự thay đổi cảnh vật, con người, tâm trạng người trở về.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Xác định các hình ảnh thiên nhiên đặc trưng trong bài thơ và nêu ý nghĩa của chúng.
Câu hỏi 2: Phân tích vai trò của âm thanh tiếng chim tu hú trong việc thể hiện nỗi nhớ quê hương của nhân vật trữ tình.
Câu hỏi 3: Nêu cảm nhận của bạn về hình ảnh người cha trong bài thơ.
Câu hỏi 4: Tìm hiểu và giải thích vì sao tiếng chim tu hú được xem là biểu tượng của mùa hè và nỗi nhớ quê hương.
Câu hỏi 5: Viết một đoạn văn ngắn (6-8 dòng) nêu cảm nghĩ của bạn về ý nghĩa thông điệp bài thơ gửi gắm.
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!