Đọc hiểu thơ: Quê Hương của Trúc Quỳnh

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

         Quê hương 

(1)Quê hương giản dị chẳng đâu xa  

Bãi mía vườn rau với ruộng cà 

Khóm trúc bờ đê chiều nhạt nắng  

Dập dờn sóng lúa chạy la đà  

 

(2) Quê hương mộc mạc chẳng kiêu sa  

Mái lá đơn sơ dưới nắng tà  

Khói toả lam chiều thơm gạo mới 

 Du dương tiếng gió hát ngân nga  

 

(3) Quê hương sách sử đã in ra  

Một dải cong cong khảm ngọc ngà  

Núi đá chênh vênh bên biển lớn  

Rừng xanh suối mát trải muôn hoa  

 

(4) Quê hương êm ả những lời ca  

Điệu Bắc Nam ai thật mặn mà  

Xứ Huế Trường Tiền thôn Vỹ Dạ  

Ai nghe thấy tiếng cũng mơ ra  

 

(5) Quê hương nhuộm đỏ bởi phù sa  

Chín nhánh rồng bay tạo vóc ngà  

Vựa lúa phì nhiêu xanh bát ngát 

 Đàn cò trắng lượn phía trời xa  

 

(6) Quê hương mãi mãi ở trong ta  

Dẫu có tha phương biệt mái nhà  

Đất Tổ là gì ai cũng hiểu …  

Như là … chỉ một Mẹ và Cha!  

                                           (Trúc Quỳnh)

Đọc hiểu thơ: Quê Hương của Trúc Quỳnh

Câu 1 (0,5 điểm): Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

Gợi ý:

  • Xác định số chữ trong mỗi dòng thơ và cách gieo vần.
Click vào đây để xem đáp án
Bài thơ trên được viết theo thể thơ: Bảy chữ.

Câu 2 (0,5 điểm): Nêu chủ đề của bài thơ?

Gợi ý:

  • Tóm tắt ý nghĩa xuyên suốt của bài thơ, tập trung vào nội dung chính mà tác giả truyền tải.
Click vào đây để xem đáp án
Chủ đề của bài thơ: Tình yêu quê hương, đất nước. Bài thơ khắc họa vẻ đẹp quê hương thanh bình, ngợi ca và bộc lộ niềm tự hào về quê hương đất nước.

Câu 3 (1,0 điểm): Trong khổ thơ đầu, quê hương hiện lên qua những hình ảnh nào? Những hình ảnh đó gợi cho em suy nghĩ gì?

Gợi ý:

  • Tìm các hình ảnh cụ thể được nhắc đến trong khổ thơ đầu.
  • Suy nghĩ về ý nghĩa và cảm xúc mà những hình ảnh đó gợi lên.
Click vào đây để xem đáp án
  • Hình ảnh quê hương:
    Bãi mía, vườn rau, ruộng cà, khóm trúc, bờ đê, sóng lúa.
  • Suy nghĩ:
    Những hình ảnh này gợi lên sự thân thuộc, gần gũi, giản dị và mộc mạc của quê hương. Qua đó thể hiện tình yêu, niềm tự hào và trân trọng vẻ đẹp bình dị của quê hương đất nước.

Câu 4 (1,0 điểm): Chỉ ra và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ:
Quê hương mãi mãi ở trong ta
Dẫu có tha phương biệt mái nhà
Đất Tổ là gì ai cũng hiểu …
Như là … chỉ một Mẹ và Cha!

Gợi ý:

  • Xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ.
  • Nêu ý nghĩa và tác dụng của biện pháp tu từ đó.
Click vào đây để xem đáp án
  • Biện pháp tu từ: So sánh (Quê hương như Mẹ và Cha).
  • Tác dụng:
    • Nhấn mạnh tầm quan trọng và ý nghĩa thiêng liêng của quê hương đối với mỗi con người.
    • Thể hiện tình cảm gắn bó sâu nặng và sự trân trọng của tác giả đối với quê hương, giống như tình cảm dành cho cha mẹ.

Câu 5 (1,0 điểm): Nêu những thông điệp mà em nhận được sau khi đọc xong văn bản trên.

Gợi ý:

  • Xem xét nội dung bài thơ và cảm xúc mà nó khơi gợi để rút ra những thông điệp tích cực.
Click vào đây để xem đáp án
Những thông điệp từ bài thơ:

  1. Hãy yêu thương và trân trọng vẻ đẹp bình dị, mộc mạc của quê hương.
  2. Tự hào về quê hương đất nước và giữ gìn những giá trị văn hóa tốt đẹp.
  3. Phát huy những nét đẹp truyền thống để làm giàu, làm đẹp cho quê hương.

5 Câu hỏi tự làm ở nhà

Câu hỏi 1: Em hãy phân tích ý nghĩa của hình ảnh “Bãi mía, vườn rau, ruộng cà” trong khổ thơ đầu và cảm nhận của em về vẻ đẹp mộc mạc của quê hương.

Câu hỏi 2: Hình ảnh “Khói toả lam chiều thơm gạo mới” trong bài thơ gợi lên điều gì về cuộc sống của con người trên quê hương?

Câu hỏi 3: Vì sao tác giả ví “Đất Tổ” như “Mẹ và Cha”? Hình ảnh so sánh này nhấn mạnh điều gì về tình cảm quê hương?

Câu hỏi 4: Qua bài thơ, em cảm nhận được những giá trị gì của quê hương mà chúng ta cần giữ gìn và phát huy?

Câu hỏi 5: Hãy viết một đoạn văn ngắn (5-7 câu) trình bày cảm nghĩ của em về tình yêu quê hương và trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với quê hương.

Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.

Đây là phần Đọc hiểu thơ Quê Hương của Trúc Quỳnh được trích từ ngân hàng đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ Văn năm học 2025 – 2026.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *