I. Phần Đọc hiểu (4,0 điểm)
Đọc ngữ liệu sau:
Lòng này gửi gió đông có tiện?
Nghìn vàng xin gửi đến non Yên.
Non Yên dù chẳng tới miền,Nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trời.
Trời thăm thẳm xa vời khôn thấu,
Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong.
Cảnh buồn người thiết tha lòng,
Cành cây sương đượm, tiếng trùng mưa phun.Sương như búa, bổ mòn gốc liễu,
Tuyết dường cưa, xẻ héo cành ngô.
(Trích Chinh phụ ngâm khúc, nguyên tác Đặng Trần Côn, dịch giả Đoàn Thị Điểm)
Câu 1 (0,5 điểm): Xác định thể thơ của đoạn trích trên.
Gợi ý: Thể thơ thường gặp trong các tác phẩm cổ điển với cấu trúc gồm hai câu bảy chữ và một cặp lục bát.
Câu 2 (0,5 điểm): Giải thích nghĩa của từ “đằng đẵng” trong câu thơ “Nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trời” là gì?
Gợi ý: Từ “đằng đẵng” thường được dùng để chỉ một trạng thái kéo dài trong thời gian hoặc không gian.
Câu 3 (1,0 điểm): Nhận xét tâm trạng nhân vật trữ tình trong hai câu thơ sau:
“Trời thăm thẳm xa vời khôn thấu,
Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong.”
Gợi ý: Hãy xem từ ngữ trong hai câu thơ bộc lộ nỗi nhớ nhung và cảm xúc của nhân vật trữ tình.
Câu 4 (1,0 điểm): Nêu hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ so sánh trong hai câu thơ sau:
“Sương như búa, bổ mòn gốc liễu,
Tuyết dường cưa, xẻ héo cành ngô.”
Gợi ý: Tập trung phân tích hình ảnh so sánh và liên hệ với tâm trạng nhân vật trữ tình.
Câu 5 (1,0 điểm): Đoạn trích gợi cho em suy nghĩ gì về số phận những người phụ nữ trong cuộc chiến tranh phi nghĩa?
Gợi ý: Liên hệ đến cuộc sống xa cách, thiệt thòi của người phụ nữ trong bối cảnh chiến tranh.
5 câu hỏi tự học ở nhà:
Câu hỏi 1: Phân tích ý nghĩa của hình ảnh thiên nhiên trong đoạn thơ, như “sương như búa”, “tuyết dường cưa”.
Câu hỏi 2: Từ đoạn trích, em có cảm nhận như thế nào về nỗi nhớ của người chinh phụ dành cho chồng nơi biên ải?
Câu hỏi 3: Hãy nêu tác dụng của thể thơ song thất lục bát trong việc biểu đạt cảm xúc của nhân vật trữ tình.
Câu hỏi 4: Câu thơ “Nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trời” gợi cho em suy nghĩ gì về nỗi cô đơn của người phụ nữ trong xã hội phong kiến?
Câu hỏi 5: Qua đoạn thơ, em hãy rút ra bài học về ý nghĩa của hòa bình và sự trân trọng tình cảm gia đình.
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.