Đọc hiểu thơ: Cây xấu hổ

– Mạch cảm xúc của bài thơ: Bài thơ bắt đầu với hình ảnh cây xấu hổ, tiếp nối là câu chuyện giữa người lính và cây, cuối cùng khép lại trong một bí mật rất đáng yêu của người lính, để từ đó bộc lộ những suy ngẫm, cảm xúc của mình về thiên nhiên, về cong người.

– Cảm hứng chủ đạo: Là cảm hứng ngợi ca, trân trọng, yêu mến một loài cây nhỏ bé mà kiên cường, sức sống mạnh mẽ giữa chiến trường và vẻ đẹp tâm hồn, phẩm chất của người chiến sĩ thời kì chống Mĩ.

– Chi tiết “niềm ấp ủ: nuôi giữ trong lòng một cách trân trọng.
– Ý nghĩa chi tiết : Giũa vùng lủa cháy bom rơi, khốc liệt của chiến tranh. Cây xấu hổ xanh tươi chứa đựng bao điều hy vọng, bao điều thầm kín, cảm xúc lãng mạn trong tâm hồn nuôi giữ và trân trọng.

– Phép tu từ nổi bật

+ Đối lập: vùng lửa cháy bom rơi><cây xấu hổ với màu xanh/ Tự giấu mình trong lá khép lim dim

+ Nhân hóa, từ láy: bối rối; giấu mình

– Hiệu quả nghệ thuật:

+ Đối lập: sự khốc liệt của chiến tranh không hủy diệt được sự sống, làm nổi bật sức sống mãnh liệt của loài cây xấu hổ

+ Nhân hóa, từ láy: gợi tả tâm trạng, sự e ấp của “cây xấu hổ”, cây có tâm hồn và trở nên gần gũi với người lính → Phút rung động tuyệt đẹp của những tâm hồn nhạy cảm, làm dịu sự mệt mỏi trên đường hành quân

Học sinh nêu được suy nghĩ:

– Trong môi trường căng thẳng và đầy rẫy nguy hiểm của chiến trường, sự xuất hiện của cây xấu hổ như một biểu tượng của hy vọng và niềm tin vào cuộc sống.

– Cây xấu hổ không chỉ gợi vẻ đẹp kín đáo, thẳm sâu, sức sống mãnh liệt, bất khuất mà còn như nhắc nhở con người hãy biết giữ gìn cảm xúc, sự xấu hổ, tức là giữ lòng tự trọng để sống tốt đẹp hơn, nhất là trong nhịp sống xô bồ, hối hả thời hiện đại.