Phần I. Đọc hiểu (6,0 điểm)
Cho đoạn thơ sau:
BÀI THƠ QUÊ HƯƠNG
(Trích)
…Quê hương tôi có Trường Sơn một dải,
Có Hồng Hà lại có Cửu Long Giang
Có Hà Nội có Hồ Tây, hồ Kiếm.
Chợ Đồng Xuân bày đủ mặt hàng.
Quê hương tôi có sầu riêng, măng cụt
Lòng bưởi đào, lòng gấc đỏ như son.
Có gạo tám xoan thổi nồi đồng điếu,
Cam xã Đoài ai bóc cũng thơm ngon.
Cánh đồng nào cũng chôn vàng, giấu bạc,
Bờ biển nào cũng ngời chói ngọc châu.
Có thanh quế ngửi qua là khỏi bệnh,
Có cây lim đóng cả một thân tàu.
{…}
Khi có giặc những tre làng khắp nước,
Đều xả thân làm ngọn mác, mũi chông
Những trai gái thôn Đoài, xóm Bắc
Thoắt vươn vai thành những anh hùng.
Nguyễn Bính (Tết Bính Ngọ – 1966)
Câu 1 (0,5 điểm): Dựa vào đặc điểm nào để em xác định thể thơ của đoạn trích trên?
Gợi ý: Quan sát số lượng chữ trong mỗi dòng thơ để xác định thể thơ.
Câu 2 (0,5 điểm): Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ trên là ai?
Gợi ý: Dựa vào cách xưng hô và góc nhìn trong bài thơ để trả lời.
Câu 3 (1,0 điểm): Tìm và cho biết tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong khổ thơ:
“Quê hương tôi có sầu riêng, măng cụt
Lòng bưởi đào, lòng gấc đỏ như son.
Có gạo tám xoan thổi nồi đồng điếu,
Cam xã Đoài ai bóc cũng thơm ngon.”
Gợi ý: Tìm các hình ảnh được liệt kê và phân tích tác dụng của chúng.
Câu 4 (1,0 điểm): Đọc khổ thơ cuối, em hiểu được vẻ đẹp gì ở con người “quê hương tôi”?
Gợi ý: Phân tích các phẩm chất nổi bật của con người được miêu tả trong khổ thơ cuối.
Câu 5 (1,0 điểm): Qua bài thơ em hãy rút ra thông điệp sâu sắc nhất? Vì sao?
Gợi ý: Tìm ý nghĩa chính của bài thơ và lý giải ngắn gọn.
Câu 6 (2,0 điểm): Từ nội dung đoạn thơ em hãy viết một đoạn văn từ (10-12 câu) trả lời câu hỏi: Cần làm gì để sống có ích trong xã hội hiện đại ngày nay?
Gợi ý: Trình bày quan điểm cá nhân với dẫn chứng và lập luận rõ ràng.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Em hãy phân tích ý nghĩa hình ảnh “Cánh đồng nào cũng chôn vàng, giấu bạc” trong bài thơ. Hình ảnh này gợi lên điều gì về vẻ đẹp của quê hương?
Câu hỏi 2: Từ câu thơ “Khi có giặc những tre làng khắp nước/Đều xả thân làm ngọn mác, mũi chông”, em cảm nhận được tinh thần chiến đấu và bảo vệ quê hương của người Việt Nam như thế nào?
Câu hỏi 3: Tìm thêm một biện pháp nghệ thuật ngoài liệt kê trong bài thơ và phân tích tác dụng của biện pháp đó trong việc thể hiện tình yêu quê hương.
Câu hỏi 4: Em hãy viết một đoạn văn ngắn (5-7 câu) trình bày cảm nhận của mình về tình yêu và niềm tự hào của tác giả đối với quê hương trong bài thơ.
Câu hỏi 5: Qua bài thơ, em rút ra bài học gì về trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và phát triển quê hương, đất nước?
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!
