Phần I. Đọc – hiểu (4.0 điểm)
Đọc ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu:
Mưu cầu hạnh phúc – Một bộ phim tái định nghĩa hai chữ “hạnh phúc”
Mưu cầu hạnh phúc – Một bộ phim tái định nghĩa hai chữ “hạnh phúc” Mưu cầu hạnh phúc (tên gốc: The Pursuit of Happyness) là một trong những bộ phim nổi tiếng nhất của đạo diễn gốc Ý – Gabriele Muccino, với phần thể hiện xuất sắc của tài tử Will Smith cùng con trai Jaden Smith. Vai diễn trong phim “Mưu cầu hạnh phúc” mang về cho Will Smith đề cử Oscar và Quả cầu vàng. Bộ phim cũng là lời động viên tích cực cho những người đang trăn trở tìm kiếm hạnh phúc và sự nghiệp.
Phim dựa trên một câu chuyện có thật về người vô gia cư
Sinh năm 1954 trong một gia đình người Mỹ gốc Phi nghèo khó và đông con, Christopher Paul Gardner là một trong những nạn nhân trực tiếp của thời đại suy thoái kinh tế bấy giờ. Giống nhiều gia đình thời kỳ đó, họ đối mặt với thất học, bạo hành, bị xâm hại, sống trong trại tế bần. Cha anh nghiện rượu và mẹ phải ngồi tù. Suốt tuổi thơ, Chris không biết cha đẻ của mình là ai.
Ảnh trong phim Mưu cầu hạnh phúc
Chris lấy vợ và có một người con trai. Cuộc sống của gia đình ông đắm chìm trong những khoản nợ, những hóa đơn không thể thanh toán và đỉnh điểm là cuộc hôn nhân của Chris cũng rơi vào ngõ cụt sau những cãi lộn triền miên vì cơm áo gạo tiền. Chris quyết tâm giành quyền nuôi đứa con trai duy nhất khi đó mới một tuổi.
Vì không có tài chính, hai cha con Chris không có chỗ ngủ, phải nương nhờ các tổ chức từ thiện cho người vô gia cư hoặc tệ hơn, họ phải ngủ ở các ga tàu, công viên hay thậm chí trong nhà vệ sinh công cộng. Những nỗi bất hạnh của tuổi thơ hay cuộc sống nhọc nhằn hiện tại không khiến Chris gục ngã. Ông miệt mài theo đuổi đam mê của mình, chứng minh năng lực bản thân khi có cơ hội bởi ông tin rằng, “ở cuối đường hầm luôn có ánh sáng” và “một cách cửa đóng lại sẽ có những cánh cửa khác mở ra”.
Từ “Happyness” được Chris Gardner nhìn thấy ở một khu dân cư nghèo trên đường tìm kiếm cuộc mưu sinh của mình năm đó. Ông muốn dùng lại nó, như một sự tri ân, bởi nhờ có nó mà ông chạm tới thành công ngày hôm nay. Ông cũng giải thích rằng, hạnh phúc là thứ mỗi người tự tìm kiếm, tự định nghĩa và mỗi người có một định nghĩa hạnh phúc khác nhau.
Will Smith làm nên linh hồn của bộ phim
Khi chuyển thể kịch bản, nhà biên kịch Steven Conrad đã có một chút thay đổi so với nguyên tác. Dù bối cảnh vẫn được giữ nguyên thời điểm năm 1981 tại San Francisco (Mỹ) nhưng độ tuổi của cậu con trai Christopher (do Jaden Smith đóng) đã được thay đổi thành năm tuổi thay vì một tuổi như thực tế.
Chris Gardner dưới sự thể hiện của Will Smith là một người đàn ông hiền lành, thông minh, hài hước, chăm chỉ và đầy năng lượng khi ở bên con trai. Diễn xuất tuyệt vời của Will Smith tạo nên hình ảnh một người cha không bao giờ khoan nhượng với khó khăn, dồn nén sự mệt mỏi xuống tận cùng để khích lệ cậu con trai nhỏ.
Ảnh trong phim Mưu cầu hạnh phúc
Trong phim sẽ có một trích đoạn mà Chris tự tâm sự với bản thân, hay đúng hơn chính là thông điệp mà toàn bộ ê-kíp làm phim muốn đưa tới người xem, những tâm sự về câu nói “Truy tìm hạnh phúc”. Bởi lẽ nếu không thực sự đấu tranh, thực sự nỗ lực phấn đấu thì hạnh phúc sẽ không bao giờ đến được với bạn.
Cả hai cha con Chris đã vượt qua chính bản thân mình, đấu tranh, và nỗ lực để đạt tới cái đích cuối cùng, cái đích mà với họ là sự hạnh phúc dù hạnh phúc với nhiều người chúng ta chỉ là những giá trị chủ quan. Có những giờ phút cả hai phải ngủ trong nhà vệ sinh, cái cảm giác nhục nhã mà chẳng có lời nào có thể diễn tả được, những giọt nước mắt của nhân vật chính kéo theo xúc cảm của người xem, những giọt lệ của nỗi đau, của sự thông cảm.
Hạnh phúc là điều đáng được mưu cầu.
The Pursuit of Happyness không có những cảnh rộng lớn choáng ngợp, không sở hữu những góc máy độc đáo, âm nhạc cũng không phải là một điểm mạnh của bộ phim, nhưng có những trích đoạn mà đã xem một lần là mãi mãi không bao giờ quên.
Sẽ là không ngoa nếu nói toàn thể bộ phim này là một cuộc chạy đua của Chris, chạy đua với thời gian, chạy đua với công việc. Chính những con người, những bước ngoặt mà Chris gặp phải trong cuộc sống đã hoàn thiện con người anh. Dù gặp biết bao khó khăn, nhưng anh vẫn quyết tâm phấn đấu bởi anh biết sự nỗ lực của anh không chỉ vì bản thân, anh không sống vì mình mà còn là vì đứa con trai bé bỏng, thứ quý giá duy nhất còn sót lại trong cuộc đời khốn khổ của anh.
Anh đã nói với con trai rằng: “Đừng để ai nói rằng con không thể làm được điều gì, kể cả là bố. Được chứ? Con phải bảo vệ ước mơ của mình. Những người thường không làm được như vậy sẽ hay xui con nên từ bỏ ước mơ. Nếu con thực sự muốn điều gì, hãy bắt tay vào làm.”
Ảnh trong phim Mưu cầu hạnh phúc
Triệu phú Chris Gardner – nguyên mẫu của Mưu cầu hạnh phúc hiện đã bước vào tuổi U70 và sở hữu khối tài sản lên tới hàng trăm triệu USD. Nhìn lại những gì mình đã trải qua, ông nói: “Nếu có cơ hội, tôi sẽ không thay đổi những chuyện đã xảy ra. Tôi nếm trải những năm tháng gian khổ khi còn là một đứa trẻ và qua đó biết học cách để con tôi không phải chịu đựng những thứ tương tự. Từ lúc năm tuổi, tôi đã quyết tâm phải sống thật ý nghĩa. Và các bạn hãy tin tôi, khi thực hiện các lựa chọn đúng đắn, hạnh phúc sẽ đến với bạn”.
Hạnh phúc là điều đáng được mưu cầu. Nếu ta đủ mạnh mẽ, biết đặt ra mục tiêu, kiên trì với những ước mơ thì đến một ngày, hạnh phúc sẽ nằm trong tầm tay. Hạnh phúc của mỗi người khác nhau, nhưng tựu chung đó là trái ngọt cho cả một chặng đường nỗ lực và không đầu hàng thử thách.
(Dẫn theo Sống hạnh phúc, Nguyễn Minh Tuấn, NXB Văn hóa thông tin, 2015)
Câu 1. Văn bản trên thuộc loại văn bản nào?
Gợi ý: Xác định loại văn bản dựa trên đặc điểm và mục đích truyền tải thông tin của nó.
Câu 2. Thông tin chính mà văn bản cung cấp là gì?
Gợi ý: Tóm lược nội dung chính của văn bản, tập trung vào chủ đề và ý nghĩa của nó.
Câu 3. Nhan đề có ý nghĩa như thế nào trong việc thể hiện thông tin chính của văn bản?
Gợi ý: Phân tích ý nghĩa của nhan đề và mối liên hệ với nội dung văn bản.
Câu 4. Chỉ ra và nêu tác dụng của việc sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ trong văn bản.
Gợi ý: Tìm hiểu các yếu tố hình ảnh được sử dụng trong văn bản và vai trò của chúng.
Câu 5. Từ văn bản, em rút ra cho bản thân những bài học nào?
Gợi ý: Tập trung vào ý nghĩa và thông điệp từ hành trình của nhân vật trong phim.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Vì sao bộ phim Mưu cầu hạnh phúc được xem là một tác phẩm tái định nghĩa hai chữ “hạnh phúc”?
Câu hỏi 2: Nhân vật Chris Gardner đã thể hiện những phẩm chất nào để vượt qua khó khăn?
Câu hỏi 3: Vai trò của nhân vật con trai trong hành trình tìm kiếm hạnh phúc của Chris Gardner là gì?
Câu hỏi 4: Theo em, thông điệp quan trọng nhất mà bộ phim muốn gửi gắm là gì?
Câu hỏi 5: Em học được bài học gì từ cách Chris Gardner đối mặt với thất bại và thử thách?
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!
