Đọc hiểu truyện: Cô hàng xén (Bữa cơm ngon lành quá)

Đọc văn bản sau:

CÔ HÀNG XÉN
( Trích )
-Thạch Lam-

[…] Bữa cơm ngon lành quá. Tâm ngồi ăn dưới con mắt hiền từ và thương mến của mẹ. Các em cô quây quần cả chung quanh, hỏi chuyện chợ búa của chị. Tâm ngắm nghía các nét mặt xinh xẻo, những con mắt thơ ngây lóng lánh dưới mái tóc tơ của các em: cô thấy lòng đầm ấm và tự kiêu, lòng người chị chịu khó nhọc để kiếm tiền nuôi các em ăn học […]

Tâm biết mình xinh nhất chợ. Bọn con trai cứ hay quanh quẩn chỗ cô ngồi và buông lời chòng ghẹo. Nhưng cô không để ý: Tâm thấy vững vàng ở giá trị và lòng cao quý của mình. Nàng đã đảm đang nuôi cả một nhà, với lại, trừ phi là cô gái hư không kể, còn ai ở địa vị nàng cũng phải tảo tần buôn bán như thế. [….]

Sáng sớm hôm sau, trong gió bấc lạnh, Tâm đã mở cổng gánh hàng lên chợ. Sương trắng còn đầy ở các ngõ trong làng; mùi rơm rác và cỏ ướt thoang thoảng bốc lên, mùi quen của quê hương và của đất mầu khiến Tâm thấy dễ chịu và thêm can đảm. Nàng rảo bước cho mau chóng đến chợ.

Cái đòn gánh cong xuống vì hàng nặng, kĩu kịt trên mảnh vai nhỏ bé theo nhịp điệu của bước đi. Chịu khó, chịu khó từng tí một, hết bước nọ sang bước kia, cứ thế mà đi không nghĩ ngợi. Tâm thấy ngày nay cũng như mọi ngày, ngày mai cũng thế nữa; tất cả cuộc đời nàng lúc nào cũng chịu khó và hết sức, như tấm vải thô dệt đều nhau. Có phải đâu chỉ một mình cô; trong những lũy tre xanh kia, bao nhiêu người cũng như cô, cũng phải chịu khó và nhọc nhằn, để kiếm tiền nuôi chồng, nuôi con, nuôi các em. [….]

Ngày về nhà chồng, Tâm buồn rầu không thiết gì trang điểm. Nàng gọi các em vào trong buồng để từ biệt: Lân và Ái níu lấy cổ, Tâm quấn quýt không muốn rời ra. Nàng âu yếm dặn dò:

– Các em ở nhà chịu khó ăn học nhé, đừng để cho thầy u phải phiền lòng. Rồi tháng tháng chị sẽ gửi tiền về cho các em tiêu. […]

Về nhà chồng được vài hôm, Tâm lại phải đi bán hàng ngay để khỏi mất mấy phiên chợ tết. Nhà chồng nàng cũng nghèo, nhà cửa không có gì. Cậu Bài dạy học trong làng được dăm bảy đồng bạc lương. Bao nhiêu việc chi tiêu trong nhà lại trông cả vào mình nàng.

Bây giờ gánh hàng trở nên nặng quá trên đôi vai nhỏ bé. Chiếc đòn gánh càng cong xuống và rên rỉ. Ngoài giang sơn nhà chồng nàng phải gánh vác, Tâm lại còn lo sao kiếm được đủ tiền để thêm cho các em ăn học. Trong sương muối sớm rét và giá lạnh, nàng đã phải bước ra ngõ để đi chợ rồi. Trên con đường mấp mô và đất rắn, Tâm bước những bước nhỏ và mau. Đời nàng lại khó nhọc và cố sức kế tiếp nhau.

( Tóm đoạn cuối: Tâm sinh con, chồng Tâm lại thôi dạy học, gánh nặng càng trút lên nàng. Lần trở về thăm nhà, thương Lân lên tỉnh học không có tiền, Tâm đưa hết số tiền định trang trải các công nợ và lo sưu thuế cho Bài, nàng đưa hết cho em. Trên đường về nhà, Cái vòng đen của rặng tre làng Bàng bỗng vụt hiện lên trước mặt, tối tăm và dầy đặc. Tâm buồn rầu nhìn thấu cả cuộc đời nàng, cuộc đời cô hàng xén từ tuổi trẻ đến tuổi già toàn khó nhọc và lo sợ, ngày kia như tấm vải thô sơ. Nàng cúi đầu đi mau trong ngõ tối.)

(Trích “Cô hàng xén”-Thạch Lam2, NXB Văn hóa Thông tin, 2007, tr. 164-165)

Đọc hiểu truyện: Cô hàng xén (Bữa cơm ngon lành quá)

Câu 1. Xác định ngôi kể của văn bản trên.

Click vào đây để xem đáp án

Xác định ngôi kể: ngôi thứ 3.

Câu 2. Nêu ngắn gọn những sự kiện chính trong văn bản.

Click vào đây để xem đáp án

HS có thể trả lời theo diễn đạt riêng nhưng phải đảm bảo trình tự các ý:

– Tâm là cô bán hàng xén xinh đẹp, cô thường gánh hàng trở về nhà khi trời tối muộn mưa phùn và tất tưởi đi bán vào sáng sớm hôm sau, trong gió bấc lạnh.

– Khi còn là thiếu nữ, Tâm đã từng có những tháng ngày hạnh phúc, đầm ấm vì có thể nuôi cả gia đình và lo cho các em ăn học.

– Ngày lấy chồng, lòng Tâm nặng trĩu vì lo cho mẹ và những đứa em sẽ không biết dựa vào ai.

– Chồng của Tâm là một ông giáo nghèo, gánh nặng lo cho nhà chồng và những đứa em đang tuổi ăn học làm cho cô ngày một gầy mòn, vất vả hơn.

Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu văn sau: “Tâm thấy ngày nay cũng như mọi ngày, ngày mai cũng thế nữa; tất cả cuộc đời nàng lúc nào cũng chịu khó và hết sức, như tấm vải thô dệt đều nhau”.

Click vào đây để xem đáp án

– Biện pháp tu từ so sánh: cuộc đời vất vả của Tâm được so sánh với tấm vải thô dệt đều nhau.

– Tác dụng:

+ Tăng sức gợi hình, gợi cảm, giàu giá trị biểu đạt, làm cho câu văn sinh động,…

+ Làm nổi bật sự khắc khổ, lam lũ chịu thương, chịu khó,…

Câu 4. Nhận xét về một phẩm chất của nhân vật Tâm được thể hiện trong câu văn sau: Ngoài giang sơn nhà chồng nàng phải gánh vác, Tâm lại còn lo sao kiếm được đủ tiền để thêm cho các em ăn học.

Click vào đây để xem đáp án

– Chỉ ra một phẩm chất nổi bật của cô Tâm ( chu toàn/ đảm đang/ yêu thương gia đình/ hi sinh…)

– Nhận xét về phẩm chất nổi bật đã chỉ ra (gợi ý: ý nghĩa, vai trò của phẩm chất ấy đối với cộng đồng; tác động của phẩm chất đến học sinh,…)

Câu 5. Từ đoạn trích “Cô hàng xén”, anh/chị hãy liên hệ đến một tác phẩm khác có cùng phong cách sáng tác. Lí giải ngắn gọn một nét tương đồng (khoảng 5-7 dòng).

Click vào đây để xem đáp án

– Hs có thể chọn bất kì tác phẩm nào là sáng tác thuộc phong cách hiện thực.

– Lí giải phải có ít nhất một nét tương đồng với đoạn trích.

Câu 6. Dựa vào ngữ liệu của phần Đọc hiểu, anh/ chị viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích, đánh giá một nét nghệ thuật trong đoạn trích “ Cô hàng xén” của Thạch Lam.

Click vào đây để xem đáp án

Làm nổi bật một nét nghệ thuật trong đoạn trích “ Cô hàng xén” của Thạch Lam. Gợi ý:

+ Ngôi kể (ngôi thứ ba);

+ Cốt truyện nhẹ nhàng, sâu sắc, thâm trầm, thường để lại một ấn tượng ngậm ngùi, thương xót.

+ Xây dựng nhân vật chân thực, tinh tế: ít lời nói, hành động, chủ yếu thể hiện qua những dòng tâm trạng…

+ Ngôn ngữ, hình ảnh giàu giá trị biểu cảm.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *