Đọc hiểu thơ: Nhớ của Nguyễn Đình Thi

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) 

Đọc văn bản và thực hiện yêu cầu:   

NHỚ

                                        (Nguyễn Đình Thi)

Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh

         Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây

    Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh

      Sưởi ấm lòng chiến sĩ dưới ngàn cây

   Anh yêu em như anh yêu đất nước

      Vất vả đau thương tươi thắm vô ngần

          Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước

 Mỗi tối anh nằm mỗi miếng anh ăn

      Ngôi sao trong đêm không bao giờ tắt

      Chúng ta yêu nhau chiến đấu suốt đời

     Ngọn lửa trong rừng bập bùng đỏ rực

         Chúng ta yêu nhau kiêu hãnh làm người.

                                                                                                    (Introngtạp chí NHÀ VĂN số tháng 9/2010)

Đọc hiểu thơ: Nhớ của (Nguyễn Đình Thi)

Câu 1: Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

Gợi ý: Hãy xem xét số lượng chữ trong mỗi dòng thơ để xác định thể thơ.

Click vào đây để xem đáp án
Bài thơ được viết theo thể thơ tám chữ.

Câu 2: Chỉ ra những từ ngữ miêu tả hình ảnh ngọn lửa trong bài thơ trên.

Gợi ý: Tìm các từ ngữ liên quan đến “ngọn lửa” trong bài thơ để xác định cách tác giả miêu tả hình ảnh này.

Click vào đây để xem đáp án
Trong bài thơ, hình ảnh ngọn lửa được miêu tả qua các từ ngữ:

  • “hồng đêm lạnh”
  • “bập bùng đỏ rực”

Câu 3: Phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ nhân hóa trong hai câu thơ sau:

“Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh

Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây”

Gợi ý: Xác định biện pháp nhân hóa trong hai câu thơ và phân tích tác dụng của nó trong việc thể hiện cảm xúc và hình ảnh.

Click vào đây để xem đáp án
Biện pháp tu từ nhân hóa:

  • “Ngôi sao nhớ ai”: Gán cho ngôi sao cảm xúc “nhớ” như con người.
  • Tác dụng:
    • Làm cho hình ảnh ngôi sao trở nên sống động, gần gũi, như chia sẻ cảm xúc với người chiến sĩ.
    • Thể hiện nỗi nhớ của người chiến sĩ, đồng thời tạo nên sự đồng cảm giữa thiên nhiên và con người.
    • Tăng tính biểu cảm và sức gợi hình cho câu thơ.

Câu 4: Cảm hứng chủ đạo của bài thơ?

Gợi ý: Xem xét toàn bộ bài thơ để xác định cảm xúc và tư tưởng chính mà tác giả muốn truyền tải.

Click vào đây để xem đáp án

Cảm hứng chủ đạo của bài thơ:

  • Tình yêu sâu sắc và mãnh liệt dành cho Tổ quốc và người thân yêu.
  • Sự hòa quyện giữa tình yêu đôi lứa và tình yêu đất nước, tạo nên sức mạnh cho con người Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

Câu 5: Từ nội dung của văn bản, em hãy trình bày suy nghĩ của mình về trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay đối với đất nước (Bằng một đoạn văn từ 5-7 dòng).

Gợi ý: Dựa vào nội dung bài thơ và liên hệ với thực tế, trình bày suy nghĩ về vai trò và trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với đất nước hiện nay.

Click vào đây để xem đáp án
Thế hệ trẻ hôm nay cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình đối với đất nước. Chúng ta phải yêu nước, đoàn kết và chung tay xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Sẵn sàng đảm nhận những công việc khó khăn khi đất nước cần, phát huy truyền thống dựng nước và giữ nước của cha ông. Đồng thời, cần xung kích, sáng tạo, đi đầu trong công cuộc đổi mới, góp phần đưa đất nước ngày càng phát triển và phồn vinh.

5 Câu hỏi tự học ở nhà

Câu hỏi 1: Phân tích ý nghĩa của hình ảnh “ngôi sao” và “ngọn lửa” trong bài thơ “Nhớ” của Nguyễn Đình Thi.

Câu hỏi 2: Tác giả sử dụng biện pháp tu từ nào trong câu thơ “Anh yêu em như anh yêu đất nước”? Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ đó.

Câu hỏi 3: Hình ảnh “ngôi sao trong đêm không bao giờ tắt” tượng trưng cho điều gì trong bài thơ?

Câu hỏi 4: Phân tích mối quan hệ giữa tình yêu đôi lứa và tình yêu đất nước được thể hiện trong bài thơ “Nhớ”.

Câu hỏi 5: Qua bài thơ “Nhớ”, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì về trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với đất nước?

Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.

Đây là phần Đọc hiểu thơ: Nhớ của Nguyễn Đình Thi được trích từ ngân hàng đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ Văn  năm học 2025 – 2026.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *