PHẦN I: ĐỌC HIỂU (4 điểm)
Đọc đoạn văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
…Đó chính là lúc Thiên tử nằm mơ…Tất cả cứ từ từ quay tròn, và tan dần, tan dần. Rồi một bóng ma trùm khăn, trăng trắng hiện lên. Nhà vua kinh hoàng run lên lập cập, vì không phải vua chúa nào cũng đều can đảm như Hămlét , và thông minh như thế thì lại càng không. Ngài muốn kéo chiếu che mặt mà không được.
Đường bệ và giận dữ, bóng ma nói với vị chủ hoàng cung thế này:
– Mi có nhận ra ta không, đứa con khốn khổ kia ơi! Ta là một trong những người khai sáng nước Nam tươi đẹp này đây. Ta là Trưng Trắc, năm 39 đã cùng em gái ta là Trưng Nhị và đồng bào đánh đuổi bọn xâm lăng, trả thù chồng, giải thoát quê hương. Đừng có run lên như thế, con ơi! Mà phải lắng nghe lấy lời mẹ bảo! Chẳng hay mi có biết rằng, theo tập tục nghìn năm của nước Nam ta xưa cũ thì Hoàng đế là chịu mệnh trời để trị dân, vì thế mà được coi là con của trời, cha mẹ của dân?
…Có thấy không, con! Chẳng thể bao giờ trong niên giám nước mi lại có một vua Nam nào chịu làm tôi tớ đến như mi, lại có một cuộc ngự giá tuần du nào thảm hại đến mức này. Trước đây, mi đã từng phạm tội báng bổ là bệ lên bàn thờ linh thiêng của ông vải hình ảnh ghê tởm của thằng da trắng ngái ngủ và bụng phệ nọ, nó sặc lên mùi tỏi, ớn mùi thây ma…
“Giờ thì mi lại sắp làm tệ hại hơn nữa. Mi sắp ca ngợi công đức của những đứa bóc lột và hiếp đáp dân mi. Mi sắp phô trương sự thịnh vượng của đất nước mi, cái thịnh vượng được sắp đặt đâu ra đấy trong trí tưởng tượng quá giàu của bọn bóc lột. Mi sắp tâng bốc công ơn vô ngần và tưởng tượng của nền văn minh đã thâm nhập sơn hà xã tắc của mi bằng mũi nhọn của lưỡi lê và bằng họng súng ca-nông.
“Gà sắp gáy sáng. Sao Bắc đẩu tiến ngang trời. Nhạc tiên đang giục giã ta. Thôi, chào!”.
Mồ hôi nhớp nháp đẫm trán vị chúa thượng đang ngủ. Ngài muốn kêu lên. Nhưng không kêu được. Lưỡi ngài líu lại vì sợ.(Trích Lời than vãn của bà Trưng Trắc, Hồ Chí Minh toàn tập, tập 4, NXB Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011)
Câu 1: Xác định ngôi kể của người kể chuyện.
Gợi ý: Xem cách người kể sử dụng ngôi thứ mấy để miêu tả sự kiện.
Câu 2: Chỉ ra những từ ngữ bà Trưng Trắc tự kể về mình với Khải Định trong đoạn trích trên.
Gợi ý: Tìm các từ ngữ nói lên hành động và vai trò của bà Trưng Trắc.
Câu 3: Nêu hiệu quả biện pháp tu từ trong đoạn văn sau:
“Mi sắp ca ngợi công đức của những đứa bóc lột và hiếp đáp dân mi. Mi sắp phô trương sự thịnh vượng của đất nước mi, cái thịnh vượng được sắp đặt đâu ra đấy trong trí tưởng tượng quá giàu của bọn bóc lột. Mi sắp tâng bốc công ơn vô ngần và tưởng tượng của nền văn minh đã thâm nhập sơn hà xã tắc của mi bằng mũi nhọn của lưỡi lê và bằng họng súng ca-nông.”
Gợi ý: Chú ý đến các biện pháp nghệ thuật như lặp, liệt kê, cấu trúc câu.
Câu 4: Nhận xét vai trò của yếu tố kì ảo trong văn bản.
Gợi ý: Suy nghĩ về hiệu quả nghệ thuật và nội dung mà yếu tố kì ảo mang lại.
Câu 5: Từ nội dung văn bản, anh/chị hãy bày tỏ suy nghĩ của bản thân về vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Ái Quốc.
Gợi ý: Liên hệ đến tình yêu nước, tư duy sắc sảo, và sự trân trọng giá trị dân tộc của tác giả.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Vì sao bà Trưng Trắc lại hiện về trong giấc mơ của vua Khải Định?
Câu hỏi 2: Qua lời phê phán của bà Trưng Trắc, em có nhận xét gì về thái độ của vua Khải Định đối với đất nước?
Câu hỏi 3: Yếu tố kì ảo trong đoạn trích giúp nhấn mạnh điều gì về nội dung và thông điệp của văn bản?
Câu hỏi 4: Nếu là một nhân vật trong giấc mơ của vua Khải Định, em sẽ nói gì để khuyên nhủ vị vua này?
Câu hỏi 5: Qua đoạn trích, em học được bài học gì về lòng yêu nước và tinh thần đấu tranh vì độc lập, tự do?
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!
