I. ĐỌC – HIỂU (4,0 điểm)
Đọc ngữ liệu sau và thực hiện yêu cầu:
Tuổi thơ của tôi được nâng lên từ những cánh diều.
Chiều chiều, trên bãi thả, đám trẻ mục đồng chúng tôi hò hét nhau thả diều thi. Cánh diều mềm mại như cánh bướm. Chúng tôi vui sướng đến phát dại nhìn lên trời. Tiếng sáo diều vi vu trầm bổng. Sáo đơn, rồi sáo kép, sáo bè,… như gọi thấp xuống những vì sao sớm.
Ban đêm, trên bãi thả diều thật không còn gì huyền ảo hơn. Có cảm giác diều đang trôi trên dải Ngân Hà. Bầu trời tự do đẹp như một thảm nhung khổng lồ. Có cái gì cứ cháy lên, cháy mãi trong tâm hồn chúng tôi. Sau này tôi mới hiểu đấy là khát vọng. Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi một nàng tiên áo xanh bay xuống từ trời và bao giờ cũng hi vọng khi tha thiết câu xin: “Bay đi diều ơi! Bay đi!” Cánh diều tuổi ngọc ngà bay đi, mang theo nỗi khát khao của tôi.
(Cánh diều tuổi thơ – Tạ Duy Anh,Tiếng Việt 4, tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017)
Câu 1. Xác định ngôi kể được sử dụng trong văn bản.
Click vào đây để xem đáp án
Văn bản được kể theo ngôi thứ nhất.
Câu 2. Tác giả đã chọn những chi tiết nào để tả cánh diều?
Click vào đây để xem đáp án
Những chi tiết mà tác giả chọn để miêu tả cánh diều là:
– Mềm mại như cách bướm
– Tiếng sáo diều vi vu trầm bổng.
– Sáo đơn, rồi sảo kép, sáo bè… như gọi thấp xuống những vì sao sớm.
Câu 3. Tìm 1 từ ghép Hán Việt trong câu sau, chỉ ra nghĩa của từ và nghĩa của mỗi yếu tố: “Chiều chiều, trên bãi thả, đám trẻ mục đồng chúng tôi hò hét nhau thả diều thi.”
Click vào đây để xem đáp án
– Từ Hán Việt : Mục đồng.
– Giải nghĩa : Trẻ chăn gia súc (trâu, bò…)
– Mục : chăn nuôi, đồng : trẻ em
Câu 4. Câu “Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi một nàng tiên áo xanh bay xuống từ trời và bao giờ cũng hi vọng khi tha thiết cầu xin” cho thấy tâm hồn đứa trẻ như thế nào? Vì sao?
Click vào đây để xem đáp án
Câu văn thể hiện tâm hồn của đứa trẻ đầy mơ mộng, hồn nhiên và trong sáng. Đứa trẻ mang trong mình một khát vọng mãnh liệt, luôn mong chờ phép màu xảy ra. Hình ảnh “nàng tiên áo xanh bay xuống từ trời” cho thấy niềm tin ngây thơ vào những điều kỳ diệu, đồng thời thể hiện sự khao khát, hy vọng cháy bỏng của nhân vật về một điều tốt đẹp sẽ đến với mình.
Câu 5. Trên đường đời có những trở ngại là tất yếu. Em có suy nghĩ gì về vai trò của những trở ngại trong sự trưởng thành của con người?
Click vào đây để xem đáp án
– Những trở ngại trong cuộc sống là điều không thể tránh khỏi, bởi con đường trưởng thành của mỗi người không bao giờ bằng phẳng.
+ Trở ngại là những khó khăn, thử thách cản bước con người trên hành trình tiến về phía trước. Chúng có thể là những thách thức trong công việc, cuộc sống hay những rào cản tinh thần mà mỗi người phải đối mặt.
+ Trở ngại là điều tất yếu vì cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng. Càng bước đi, con người càng gặp nhiều thử thách, và chính những khó khăn đó giúp ta rèn luyện bản lĩnh và ý chí kiên cường.
+ Khi con người vượt qua được những trở ngại, họ không chỉ tích lũy thêm kinh nghiệm sống mà còn trau dồi kiến thức, kỹ năng và phát triển nghị lực để đối mặt với những thử thách lớn hơn.
+ Không nên chỉ nhìn nhận trở ngại như những điều tiêu cực, mà hãy xem đó là những bài học cần thiết giúp ta mạnh mẽ và trưởng thành hơn.
+ Nếu né tránh khó khăn, con người sẽ trở nên yếu đuối, thiếu khả năng thích nghi và không thể hoàn thiện bản thân.
– Bài học rút ra: Hãy dũng cảm đối mặt với thử thách, xem trở ngại như cơ hội để rèn luyện bản thân và vững bước trên con đường trưởng thành.
II. VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. Viết đoạn văn (200 chữ) nêu cảm nhận của em về nhân vật “tôi” trong đoạn ngữ liệu trên.
Click vào đây để xem đáp án
1. Mở đoạn: Nhân vật “tôi” trong đoạn trích: kể về kỉ niệm tuổi thơ và cánh diều bộc lộ tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, yêu thiên nhiên, có mơ ước, khát vọng.
2. Thân đoạn:
Với “tôi” kỉ niệm đẹp tuổi thơ thả diều không bao giờ có thể phai mờ theo năm tháng.
– “Tôi” luôn nhớ về những buổi chiều, những đêm trăng tuyệt vời của những ngày xưa thân ái ấy. Cảnh “hò hét nhau thả diều thi” của lũ trẻ mục đồng trên bãi những buổi chiều quê. Cảnh lũ trẻ “vui sướng đến phát dại nhìn lên bầu trời” ngắm những cánh diều của mình và của bạn bè “mềm mại như cánh bướm”, rồi say sưa lắng nghe tiếng sáo diều “vi vu trầm bổng”.
-“Tôi” cảm nhận tiếng sáo diều của các bạn trẻ mục đồng là khúc nhạc của đồng quê, đó là “sáo đơn, rồi sáo kép, sáo bè…”, là “sáo lông ngỗng vi vu trầm bổng”. Tiếng sáo diều như “nâng lên” bay bổng những tâm hồn nhiều mơ ước của tuổi thơ, tưởng “như gọi thấp xuống những vì sao sớm”.
– Tâm hồn “tôi” rất phong phú, mơ mộng: Cánh diều tuổi thơ cũng là cánh diều cổ tích của miền thơ ấu. Tiếng cầu xin của lũ trẻ mục đồng “tha thiết” vang lên: “Bay lên diều ơi! Bay đi!”. Cánh diều càng bay cao, bay xa, tiếng sáo diều càng vi vu ngân vang, “tôi” càng xúc động bồi hồi cảm thấy nỗi khát khao cháy bỏng tâm hồn mình đã “bay đi” cùng “cánh diều tuổi ngọc ngà”…
3. Kết đoạn:- Kỉ niệm tuổi thơ trong trẻo là kí ức đẹp đẽ, làm cho tâm hồn “tôi” bay bổng, nuôi dưỡng cảm xúc, tâm hồn, nâng đỡ ước mơ. Cảm xúc bản thân trân trọng tuổi thơ với những kỉ niệm đẹp đẽ.
