PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
Ngày xưa có một nước nhỏ, quốc vương là một vị quân chủ hiền từ, anh minh, ngài cực kì coi trọng sự bình thản và ôn hòa xuất phát từ trong tâm, đồng thời truyền dạy cho thần dân của mình tinh thần an yên đó. Một lần quốc vương tổ chức một cuộc thi vẽ tranh, đề thi là “Lạc quan”, người chiến thắng sẽ được thưởng một nghìn lạng vàng.
Các họa sĩ trên khắp vương quốc nhanh chóng dâng tranh của mình lên, có bức vẽ trẻ nhỏ đang chơi đùa trên cát, cầu vồng vắt ngang trời cao, có bức vẽ một dòng sông êm đềm, bức khác là cánh hoa hồng vương mấy giọt sương đêm.
Quốc vương đích thân xem qua mỗi tác phẩm, cuối cùng chỉ chọn ra hai bức.
Tác phẩm thứ nhất vẽ một hồ nước trong veo, núi cao xung quanh và trời in bóng lên mặt hồ, trên bầu trời điểm vài đám mây trắng. Nếu nhìn thật kĩ còn có thể thấy phía bên trái hồ là một ngôi nhà nhỏ, có một cánh cửa sổ mở ra, khói bếp chập chờn bay lên từ ống khói, diễn tả có người đang chuẩn bị bữa tối.
Bức tranh thứ hai cũng vẽ mấy ngọn núi, hình dáng núi u ám hiểm trở, bầu trời tối đen như mực, những tia sét rạch ngang bầu trời, đồng thời mưa rất lớn. Có điều nếu bạn nhìn kĩ thì thấy trên vách núi hiểm trở có một khe nứt nhỏ, bên trong có một cái tổ chim, cho dù xung quanh mưa to gió lớn, con én nhỏ vẫn nằm giữ tổ.
Quốc vương trao giải nhất cho tác giả của bức tranh thứ hai, ngài giải thích rằng: Lạc quan không nhất định là phải đến nơi hoàn toàn không có tạp âm, hoàn toàn không có vấn đề cản trở, cực nhọc mới có được; cho dù rơi vào tình thế nguy hiểm mà vẫn có thể duy trì sự trong trẻo trong tâm hồn, giữ được lòng tin không thất bại, đó mới là ý nghĩa đích thực của sự lạc quan!(Theo Đá cuội hay kim cương, Dale Carnegie, NXB Thanh niên, 2018, tr. 222 – 223)
Câu 1. Văn bản bàn về vấn đề gì?
Gợi ý: Tìm hiểu nội dung chủ yếu của đoạn trích.
Câu 2. Theo đoạn trích, tại sao quốc vương trao giải nhất cho bức tranh vẽ con én nhỏ nằm giữ tổ giữa trời mưa to gió lớn?
Gợi ý: Đọc kỹ quan điểm của quốc vương về sự lạc quan.
Câu 3. Theo anh/chị, quốc vương đã nhận ra điều gì trong tâm hồn của hai họa sĩ có tranh được quốc vương chọn?
Gợi ý: Phân tích tâm hồn của hai họa sĩ qua tranh của họ.
Câu 4. Phép tu từ liệt kê có tác dụng gì trong câu:
“Lạc quan không nhất định là phải đến nơi hoàn toàn không có tạp âm, hoàn toàn không có vấn đề cản trở, cực nhọc mới có được; cho dù rơi vào tình thế nguy hiểm mà vẫn có thể duy trì sự trong trẻo trong tâm hồn, giữ được lòng tin không thất bại, đó mới là ý nghĩa đích thực của sự lạc quan”?
Gợi ý: Xác định tác dụng của phép tu từ liệt kê trong câu văn này.
Câu 5. Theo anh/chị làm thế nào để trở nên lạc quan hơn trong cuộc sống?
Gợi ý: Đưa ra cách thức để áp dụng lạc quan vào cuộc sống hàng ngày.
5 Câu hỏi tự học ở nhà
Câu hỏi 1: Dựa trên đoạn trích, anh/chị hãy giải thích sự khác biệt giữa “hưởng thụ” và “trải qua”. Hãy lấy ví dụ minh họa trong cuộc sống để làm rõ sự khác biệt này.
Câu hỏi 2: Theo quan điểm của quốc vương trong đoạn trích, lạc quan không phải là điều kiện hoàn hảo mà là khả năng duy trì sự bình thản trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Anh/chị có đồng tình với quan điểm này không? Tại sao?
Câu hỏi 3: Quốc vương nhận xét về hai họa sĩ qua tác phẩm của họ. Theo anh/chị, quốc vương đã nhìn thấy điều gì ở những họa sĩ này thông qua tác phẩm của họ?
Câu hỏi 4: Biện pháp tu từ liệt kê được sử dụng trong đoạn văn giúp tác giả làm nổi bật sự khác biệt giữa lạc quan và sự thiếu hiểu biết về nó. Anh/chị hãy giải thích tác dụng của phép liệt kê trong câu: “Lạc quan không nhất định là phải đến nơi hoàn toàn không có tạp âm, hoàn toàn không có vấn đề cản trở, cực nhọc mới có được…”
Câu hỏi 5: Làm thế nào để duy trì sự lạc quan trong cuộc sống khi đối mặt với những khó khăn, thử thách? Anh/chị có thể nêu ra những cách thức giúp bản thân trở nên lạc quan hơn?
Sau khi hoàn thành bài tập, hãy gửi vào gmail: dochieunguvanvn@gmail.com để đội ngũ giáo viên chấm, chữa bài cho bạn.
Tải trọn bộ đề thi đọc hiểu ngay tại đây!
