*Đọc văn bản sau:
Ai qua là bao chốn xa…
Có một hôm, tình cờ lạc vào forum trường cũ, tôi đọc được câu này của một người bạn thân thiết thuở ấu thơ. “Bình yên – là khi được ra khỏi nhà”.
Tôi hiểu vì sao bạn viết vậy, và tôi đọc được phía sau dòng chữ ấy là một nỗi buồn vô hạn.
“Nhà” chỉ là một từ ngắn ngủi, nhưng hàm nghĩa của nó thì có thể rất mênh mông.
“Nhà” trong nỗi buồn của bạn là căn biệt thự vắng người, và mỗi khi có người thì đầy tiếng cãi vã.
“Nhà” trong ký ức của tôi là nơi tôi chạy quanh chân ba trong cái sân nhỏ có trồng những cây cà chua khi tôi chưa đầy ba tuổi.
“Nhà” trong nỗi nhớ của cô bạn thân vừa dọn qua khu phố mới kín cổng cao tường, chính là cái xóm nhỏ ồn ào mà thân mật, những ngôi nhà cũ có hàng rào thấp và thưa, nơi người này có thể đứng ngoài đường mà lơ đãng ngó vô phòng khách nhà người khác.
“Nhà” đối với những người xa quê hương chính là cái dải đất hình chữ S nhỏ nhắn bên bờ biển Đông, và đối với những phi hành gia làm việc trên trạm không gian, nhà có thể chính là viên ngọc xanh tuyệt đẹp ngoài vũ trụ kia đang quay rất chậm.
“Nhà” cũng có thể là tình yêu của một ai đó dành cho ta, là trái tim ấm áp của một ai đó, nơi mà ta luôn ao ước được chạy đến náu mình. Để tìm lại sự bình yên.
“Nhà” chỉ là một từ ngắn ngủi, nó không đồng nghĩa với sự bình yên, nhưng chúng ta vẫn luôn khao khát rằng nó gắn với sự bình yên. Và khi nào “nhà” trái nghĩa với bình yên thì đó là khởi đầu của sự bất hạnh.
Tôi tin rằng, mái nhà nào cũng từng có lúc đồng nghĩa với niềm vui và cả sự bình yên. Nhưng bạn của tôi ơi, sự bình yên của nhà không phải là điều có sẵn. “Nhà” là phần cứng, còn sự bình yên, hạnh phúc, niềm vui là phần mềm. Gia đình là phần cứng, còn tình yêu và sự thấu hiểu là phần mềm.
Vậy cho nên, sự bình yên là thứ phải được thiết lập, và vì thế, có thể tái thiết lập. Nếu ta là một phần của “nhà”, dù chỉ là một phần nhỏ, nếu ta thật mong muốn mái nhà thân yêu của ta có được sự bình yên, hay lại có nó một lần nữa, thì ta phải tham gia vào quá trình thiết lập đó. Bằng một nụ cười xoa dịu, bằng một câu nói vị tha, bằng sự yêu thương nhẫn nhịn, bằng trái tim sẵn sàng sẻ chia, bằng một cái nắm tay thấu hiểu, hay có thể bằng một giọt nước mắt. Dù thế nào, cũng không phải bằng sự buông xuôi. Để kéo những trái tim về gần với nhau. Để biến “nhà” thành một nơi ta phải luyến tiếc khi rời xa và luôn mong mỏi quay về.
Bạn của tôi ơi, tôi còn nhớ khi chúng ta còn nhỏ, cùng ngồi chung một chiếc ghế mây dưới tán mận trong vườn nhà, mẹ của bạn đã hát cho chúng ta nghe câu hát này:
“Ai qua là bao chốn xa, thấy đâu vui cho bằng mái nhà…”
Tôi vẫn nhớ, cho đến bây giờ, vẫn nhớ bài hát ấy. Và tôi vẫn nghĩ rằng, nếu không nơi đâu bằng được mái nhà mình, thì điều tối thiểu ta có thể làm cho ký ức của mình, là đừng để nó trái nghĩa với sự bình yên. Và rằng đừng đợi đến khi ta “qua bao chốn xa” rồi mới thấy yêu thương nó, vì biết đâu, đến khi ấy thì ta đã không thể nào về lại được.(Phạm Lữ Ân, trích Nếu biết trăm năm là hữu hạn, NXB HỘI NHÀ VĂN, Hà Nội, 2019, tr.5)
Câu 1: Văn bản trên thuộc thể loại gì?
A. Truyện ngắn
B. Tản văn
C. Nhật kí
D. Hồi kí
Câu 2. Nhân vật “tôi” và “bạn” chính là tác giả và người đọc, chủ thể trữ tình với đối tượng giãi bày cảm xúc.
A. Đúng
B. Sai
Câu 3. Trong văn bản, “Nhà” có hàm nghĩa thế nào?
A. “Nhà” là tình yêu của một ai đó dành cho ta, nơi mà ta luôn ao ước được chạy đến náu mình. Để tìm lại sự bình yên.
B. “Nhà” là cái xóm nhỏ ồn ào mà thân mật, những ngôi nhà cũ có hàng rào thấp và thưa, nơi người này có thể đứng ngoài đường mà lơ đãng ngó vô phòng khách nhà người khác.
C. “Nhà” là cái dải đất hình chữ S nhỏ nhắn bên bờ biển Đông, là viên ngọc xanh tuyệt đẹp ngoài vũ trụ kia đang quay rất chậm.
D. Tất cả các đáp án trên.
Câu 4: Từ phần cứng, phần mềm trong câu văn Gia đình là phần cứng, còn tình yêu và sự thấu hiểu là phần mềm được dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?
A. Nghĩa gốc.
B. Nghĩa chuyển.
Câu 5: Phương án nào dưới đây phù hợp để nói về giọng điệu chính của văn bản Ai qua là bao chốn xa?
A. U buồn, sâu lắng.
B. Ngọt ngào, tươi vui.
C. Tâm tình, tha thiết.
D. Hùng hồn, mạnh mẽ.
Câu 6. Vì sao tác giả cho rằng sự bình yên của nhà không phải là điều có sẵn ?
A.Vì người bạn thân thiết thuở ấu thơ viết: “Bình yên – là khi được ra khỏi nhà”.
B. Vì nhà là căn biệt thự vắng người, và mỗi khi có người thì đầy tiếng cãi vã.
C. Vì sự bình yên là thứ phải được thiết lập,…, có thể tái thiết lập
D. Vì nhà không đồng nghĩa với sự bình yên
Câu 7. Sức hấp dẫn của của văn bản trên là gì ?
A. Chú trọng yếu tố tự sự
B. Có sự kết hợp nhiều phương thức biểu đạt như tự sự, trữ tình, nghị luận…
C. Gợi lên vấn đề đời sống chân thực, gần gũi với nhiều suy nghĩ, rung cảm thẩm mĩ sâu sắc của tác giả
D. Đáp án B và C
Câu 8: Chỉ ra và nêu hiệu quả của một biện pháp nghệ thuật tu từ nổi bật được sử dụng trong văn bản Ai qua là bao chốn xa?
Câu 9: Thông điệp mà bạn tâm đắc nhất sau khi đọc văn bản trên là gì ? Vì sao?
Câu 10: Hãy chia sẻ điều bản thân nên làm để thiết lập sự bình yên cho mái nhà thân yêu của mình.
