Đọc hiểu thơ: Tiếng hát tháng Giêng (Y Phương)

Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu sau:

TIẾNG HÁT THÁNG GIÊNG

– Y Phương

“Một năm mười hai tháng vận chuyển
bướm ong còn làm bạn với hoa
trai gái được đi về trẩy hội
nhiều bạn gái lo ít bạn trai
anh nói rõ họ tên em biết
đến mùa về trồng bắp trên nương
làm không kịp nhớ tìm em với”

Bài hát ấy già lắm rồi
từ khi có núi có đồi
có nền nhà mẹ cha đã hát
con sông Qui hiếm hoi
chở người sang dào dạt
tiếng hát trẻ mãi không già

Mùa xuân này mẹ cho tháng giêng
anh em ra chiến hào
chiến hào mới đào
đất bừng máu đỏ
hướng súng ngược chiều gió…
anh em tôi chia nhau tháng giêng
riêng câu hát phần em tất cả

Dẫu em qua một vùng đảo đá
đá lô nhô như sóng triều dâng
sóng có buồn? Sao núi bâng khuâng
quê tôi còn nghèo lắm

Đất nước mệt trăm miền giặc giã
cây cầu tre gánh lúa nuôi quân
chỉ có màu chàm ở lại với dân
tình cách mạng lúc nào cũng thắm
em gái tôi mới lớn
bài hát vui em hát suốt mùa đông

Sửa khăn áo đi em
câu hát tháng giêng cất vào hoa đá
đứng vững ở đây mà chiến đấu
tựa lưng vào màu đỏ chiến hào
ta nhất quyết không lùi
cả đất nước trong bàn tay ta giữ
câu hát này thiêng liêng lắm chứ
hát bây giờ còn để hát mai sau.

Nguồn: Báo Tiền phong, số ngày 15-3-1988

Đọc hiểu thơ: Tiếng hát tháng Giêng (Y Phương)

Câu 1. Xác định đối tượng trữ tình và nhân vật trữ tình.

Click vào đây để xem đáp án

– Đối tượng trữ tình: tiếng hát tháng giêng (đối tượng trữ tình là đối tượng được miêu tả phản ánh trong bài thơ).

– Nhân vật trữ tình: là anh, em, là đôi ta (nhân vật trữ tình là chủ thể phát ngôn, chủ thể bày tỏ cảm xúc).

Câu 2. Chép câu thơ có sử dụng biện pháp tu từ so sánh.

Click vào đây để xem đáp án

Câu thơ có sử dụng biện pháp tu từ so sánh là: đá lô nhô như sóng triều dâng

Câu 3. “Bài hát ấy già lắm”, “tiếng hát ấy trẻ mãi không già”; em hiểu như thế nào về ý thơ này?

Click vào đây để xem đáp án

– Bài hát ấy già lắm: Nghĩa là khẳng định tuổi đời bài hát. Cụm tính từ “già lắm” nghĩa là bài hát có từ lâu, từ rất lâu đời rồi => qua lời khẳng định, nhân vật trữ tình bày tỏ niềm tự hào, sự trân trọng về sức sống bền lâu của bài hát.

– Tiếng hát ấy trẻ mãi không già: Tiếng hát ấy trẻ mãi nghĩa là tiếng hát luôn trẻ trung, tươi mới, không mang dấu hiệu của tuổi tác vì tiếng hát ấy là tiếng hát của tình yêu, của tuổi trẻ nên tiếng hát ấy luôn toát lên sự trẻ trung. Hơn nữa, mỗi thế hệ, mỗi thời đại họ lại hát bài hát ấy bằng tuổi trẻ và tâm hồn của thời đại.

=> Tạo nên sự đối lập trong từ ngữ “già lắm” và “trẻ mãi” tác giả đã có những cái nhìn, cách cảm rất thú vị về những điệu hát truyền thống của quê hương đất nước. Qua đó, nhân vật trữ tình thể hiện thái đội trân trọng, niềm tự hào về “tiếng hát tháng giêng” mang hơi thở của mùa xuân, của tuổi trẻ.

Câu 4. Em có đồng ý với quan điểm “câu hát này thiêng liêng lắm chứ/hát bây giờ còn để hát mai sau” hay không? Vì sao?

Click vào đây để xem đáp án

– Em đồng ý với quan điểm: “câu hát này thiêng liêng lắm chứ/hát bây giờ còn để hát mai sau”.

– Sở dĩ em đồng ý với quan điểm này bởi vì: Đây là câu hát tháng giêng, tiếng hát mang hơi thở của mùa xuân, của tình yêu đôi lứa. Hơn nữa, tiếng hát ấy “già lắm” nghĩa là đã ra đời rất lâu, đã được sống qua hơi thở tâm hồn của nhiều thế hệ. Tiếng hát ấy đã vượt qua sự kiểm chứng khắc nghiệt của thời gian để tồn tại, để trẻ trung, tươi mới đến tận hôm nay. Hơn nữa, tiếng hát ấy, còn gắn liền với con sông Qui, với thiên nhiên, núi đồi. Tiếng hát ấy là động lực, là sức mạnh trong những năm kháng chiến. Nó đã trở thành biểu tượng cho giá trị văn hóa, cho sức mạnh tinh thần. Vì thế, tiếng hát ấy rất thiêng liêng. Cho nên hát “hôm nay” cũng là cách bảo tồn, phát huy hết giá trị, sức mạnh của câu hát đến tận mãi “mai sau”.

Câu 5. Nhận xét về thái độ, tình cảm của tác giả dành cho quê hương đất nước. Thái độ đó có ý nghĩa như thế nào đối với anh/chị?

Click vào đây để xem đáp án

– Bài thơ thể hiện thái độ trân trọng, tình yêu quê hương thiết tha, niềm tự hào, tự tôn dân tộc.. Tình cảm được bộc lộ trong bài thơ rất chân thành, tha thiết và cũng vô cùng tinh tế. Tác giả không đi sâu miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên, phong tục tập quán, vẻ đẹp con người mà chỉ đi sâu khẳng định giá trị, sức sống của tiếng hát quê hương, tuy nhiên, chỉ từng ấy thôi, người đọc cũng đã cảm nhận được hết niềm tin, niềm tự hào về bài hát “già lắm”, tiếng hát “trẻ mãi” và “thiêng liêng” lắm. Đây là thứ tình cảm rất chân thành, xuất phát từ trái tim của một người con yêu quê hương, yêu nơi chôn nhau cắt rốn. Chính thứ tình cảm này giúp cho lời thơ nồng nàn, thiết tha để chạm đến trái tim bạn đọc.

– Thái độ đó có ý nghĩa thiết thực đối với người đọc, nó bồi đắp tình yêu quê hương, đất nước hoặc cách thể hiện tình cảm đối với quê hương.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *